Artefact van de Maand: een klinkende vondst

Dit laatmiddeleeuws kogelbelletje van een ongebruikelijk type werd gevonden in een graf op het Sint-Romboutskerkhof te Mechelen, wellicht eerder als bijvondst dan als een intentionele grafgift. Het is een van de Mechelse artefacten die een plaats kregen op de tentoonstelling Heavy Metal, nu te zien in Yper Museum. Belletjes werden destijds voor diverse doeleinden gebruikt, maar niet in het minst als riemhangers.

Het Mechelse belletje heeft geen scherpe datering, maar in de databank ‘Middeleeuws Metaal’, met metaalvondstensembles uit de Vlaamse steden, komen belletjes het vaakst voor van de late 12de tot late 13de eeuw. Dit valt ongeveer samen met de populariteit van rijkelijk versierde riemen. Zo werd je, behalve gezien, ook gehoord!

Belletjes als riemhangers voor zowel mannen als vrouwen duiken ook op in de beeldende kunst, bijvoorbeeld op het anonieme portret van Lysbeth van Duvenvoorde, ca. 1430. Aan kettinkjes aan haar gordel bengelen vier sferische belletjes, een vorm die we vandaag nog altijd kennen.

Bron Portret Lysbeth van Duvenvoorde: https://www.rijksmuseum.nl/nl/collectie/SK-C-1454

Dr. Pieterjan Deckers (VUB)