Op de site Beatrixsluis te Nieuwegein (NL) werd door de archeologen van Sweco een plat schijfje aangetroffen dat CAR vzw identificeerde als een knijpzegel.
Centraal op één zijde staat het cijfer “0” afgebeeld. Dit wordt in verband gebracht met meelproductie, waarbij de cijfers 000, 00, 0, 1, 2, 3, etc. de kwaliteit van het meel weergeven. Hoe lager het cijfer, hoe fijner gemalen het meel. Knijploodjes verzegelden de meelzakken. Op de achterzijde van dit loodje staat “NOV” te lezen. Boven deze letters stond een cijfer, maar dat is helaas verweerd. Samen verwijzen letters en cijfer naar de datum waarop de meelzak verzegeld werd, in dit geval een onbekende dag in november. Het jaar werd niet weergegeven.
Rondom de “0” bevindt zich de onvolledige randtekst: […]Y & VAN DER LANDE […]ER. Dit verwijst naar het Nederlandse bedrijf Noury & Van der Lande. Dit bedrijf begon in 1848 met de productie van tarwemeel in Deventer. De volledige boodschap op het randschrift luidt dan ook “NOURY & VAN DER LANDE DEVENTER”.
In tegenstelling tot de zegeltjes die steeds opnieuw geknepen werden, konden de meelzakken wel hergebruikt worden. Dit blijkt uit een oproep aan alle bakkers, gepubliceerd in 1918 in het gemeenteblad van Hardewijk, tot het terugbrengen van meelzakken naar de fabriek van Noury & Van der Landen.
Rik Lettany
