De afgelopen tientallen jaren is langzamerhand duidelijk geworden dat in de 17de eeuw in bijna elke Nederlandse stad tabakspijpen zijn geproduceerd. Vreemd genoeg was er tot op heden geen uitgebreid onderzoek gedaan naar de tabakspijpennijverheid in de stad Bergen op Zoom. Opmerkelijk want in deze stad waren alle ingrediënten aanwezig voor een welvarende tabakspijpennijverheid. Naast de vele Engelsen die hier aanwezig waren en die veelal de tabakspijpennijverheid in een stad introduceerden, waren ook vele ovens van pottenbakkers, waar tabakspijpen konden worden mee gebakken, aanwezig. Voor de aan- en afvoer van grondstoffen en producten kon gebruik worden gemaakt van de haven. Niets stond dus een florerende tabakspijpennijverheid in de weg.
Door historisch en archeologisch onderzoek te combineren is het voor het eerst mogelijk geworden om Bergse tabakspijpen te identificeren. De Engelsman Henry Fischer ook wel Hendrick Visser genoemd is zo een zelfstandige pijpenmaker die in de jaren 30/begin jaren 40 van de 17de eeuw als tabakspijpenmaker werkzaam was. Hij merkte zijn producten met verschillende hielmerken waarop altijd de letters HF voor komen. Wie meer over de tabakspijpen uit Bergen op Zoom wil weten kan dit nalezen in een publicatie die te bestellen is via https://www.boekenbestellen.nl/boek/tabakshandelaren-en-tabakspijpenmakers-in-bergen-op-zoom-in-de-17de-eeuw/21643
Jan van Oostveen, specialist kleipijpen
